In ruimtes waar veel mensen samenkomen en praten, is de spraakverstaanbaarheid inderdaad vaak niet optimaal. De inhoud van een gesprek gaat dan ook gemakkelijk verloren. Het gevolg? Men praat steeds luider en luider om elkaar te overstemmen. Het resultaat is natuurlijk een rumoer van jewelste.
Hoe komt dit?
Iemand die spreekt, produceert een bepaalde hoeveelheid geluid (het geluidsvermogen), wat zorgt voor een bepaalde hoeveelheid geluid in de ruimte (het geluidsniveau). Onderzoek heeft uitgewezen dat wanneer in dezelfde ruimte nog iemand begint te spreken, beide sprekers hun geluidsvermogen zullen opvoeren. Ze gaan dus luider praten om de andere te overstemmen en zichzelf verstaanbaar te maken. Deze stemverheffing noemen we het “lombardeffect”, naar de Franse onderzoeker Lombard, die hier in 1911 als eerste over publiceerde.
Om het lombardeffect visueel weer te geven, werden de meetresultaten in een grafiek gegoten, de zogenaamde “lombardhelling”. Deze toont hoe het geluidvermogen van een persoon (op de verticale as) stijgt naarmate ook het ruisniveau (op de horizontale as) groter wordt.
Door luider te gaan spreken, stijgt het totale geluidsniveau in de ruimte. Hierdoor gaan de sprekers nóg harder praten en komt men dus in een vicieuze cirkel terecht. Toch eindigt deze cirkel ergens. Mensen die echt schreeuwen om zich verstaanbaar te maken, vinden we bijna enkel bij luide muziek of naast machines. Luider praten draagt dus in elk geval niet bij aan de spraakverstaanbaarheid, het maakt deze alleen erger. Het is dan ook tot op heden onbekend waarom mensen dit eigenlijk doen.
Hoe spraakverstaanbaarheid dan wel verbeteren?
Het geluidsniveau in een ruimte en de daarmee samenhangende spraakverstaanbaarheid erin hangt af van de hoeveelheid absorberend materiaal erin aanwezig (de aanwezige absorptieoppervlakte), het aantal sprekers en de onderlinge afstand tussen de spreker en de luisteraar.
Indien we de hoeveelheid absorptiemateriaal in de ruimte verhogen, zorgt dit voor een rechtstreekse daling van het geluidniveau. De plaatsing van akoestische wand- en plafondpanelen is dus in deze situatie absoluut aanbevolen.